Op 18 september vond in Hilvarenbeek een veldbijeenkomst voor de boomkwekerij plaats. Deze dag werd georganiseerd vanuit de projecten Schoon Water en Leve(n) de Bodem. Tijdens de bijeenkomst stond organisch stof beheer, (mechanische) onkruidbestrijding, grondbewerking en groeistimulering centraal. Met 120 man was de opkomst zeer groot.
Na een inleidende presentatie en korte pitches van aanwezige demonstrerende bedrijven ging de groep uiteen om diverse demo’s te bekijken:
Groenbemesters en doorworteling: De keuze voor de juiste groenbemester is afhankelijk van het doel. In de akkerbouw worden veel mengsels gezaaid, vooral vanwege de vergroeningseisen van het GLB. Het nadeel is echter dat een goede onkruidbestrijding in deze mengsels lastig is en ook zitten in mengsels vaak gewassen die aaltjes vermeerderen. Voor boomkwekers is daarom een enkelvoudige groenbemester veelal een betere keuze. Bladrammenas is goed bij structuurproblemen of storende lagen vanwege de sterke en diepe beworteling. Japanse haver levert veel organische stof, vermindert wortellesieaaltjes en kan ook nog laat (tot eind september) worden gezaaid. Enkele aanwezige kwekers zaaiden Soedangras vanwege de hoeveelheid organische stof. Nadeel is dat aaltjes juist vermeerderen en het Soedangras volgens aanwezigen blijft hangen op de storende laag.
Afstrooien van de bodem met compost of bladmulch in Taxus zaailingen: In mei dit jaar is een proef aangelegd met uitgeplante zaailingen van taxus, waarbij de bodem is afgestrooid met 2 tot 4 cm mulchcompost: een grove houtcompost. Het resultaat was zichtbaar: beide producten gaven minder uitval na de extreme hitte in juli van dit jaar. Compost en bladmulch verhogen het organische stof gehalte, bieden bescherming voor de uitgeplante zaailingen tegen extreme hitte en verder houdt de afgedekte bodem beter vocht vast.
LVS: Met de laagvolume strooitechniek kan met weinig water en weinig middel een goede onkruidbestrijding worden gerealiseerd. Gebr. Ezendam bouwt de techniek op een elektrisch aangedreven E-kar. De kar is echter multifunctioneel: je kan er ook mee schoffelen en meststoffen mee strooien. Een nieuwe ontwikkeling bij Ezendam is de gewasgeleide bosmaaier om onkruid tussen de planten te maaien in plaats van te spuiten.
Mechanische onkruidbestrijding: Bij gewassen op bedden wordt vaak gebruik gemaakt van een taster-gestuurde schoffelbalk. Dit is bij enigszins stevige gewassen en goede en eenvoudige techniek. In zwaardere gewassen en ruimere plantafstanden kan gebruik gemaakt worden van gewasgeleide schoffels, aangevuld met torsiewieders, vaak is dan wel een portaaltrekker nodig. Specifiek voor de boomkwekerij is er vanouds her de aangedreven wiedeg. Deze wiedeg heeft lange tanden die aangedreven dwars op de rijrichting bewegen. Hierdoor wordt klein onkruid in de rij weg geharkt. Voordeel van een dergelijke machine is de flinke capaciteit en het gemakkelijk rijden. Nadeel is dat er bij sommige gewassen teveel beschadiging kan ontstaan. Een andere getoonde machine was de Imants spitmachine met laag toerental. Het voordeel van deze machine is dat door het lage toerental grote happen van 25cm x 25 cm x25 cm genomen worden en dat hierdoor de grond niet kapot gefreest wordt. De grond wordt voor circa 25 % gemengd en de structuur blijft dus goed behouden. Voor het bodemleven in de bovengrond is dit zeer belangrijk! Tenslotte was er nog een eco-ploeg te bekijken. Bij zandgronden is het belangrijk om de organische stof/mest bovenin de bouwvoor te houden. Dit stimuleert het bodemleven en maakt de bodem weerbaarder tegen ziekten. Om die reden is er de laatste tien jaar aandacht voor niet-kerende grondbewerkingsmachines. Vaak is dan alleen het probleem om de toplaag mooi zwart (onkruid vrij) te krijgen. De ecoploeg is dan een oplossing. De ecoploeg kan zeer ondiep ploegen (tot 10 cm diep), zodat het gewenste doel bereik wordt: organische stof/mest bovenin houden en een zwarte toplaag.
