Op donderdag 8 februari kwamen een vijftiental boomkwekers bij elkaar in Reusel. Deze kennisbijeenkomst was georganiseerd voor diverse groepen boomkwekers die deelnemen aan het project Schoon Water Brabant. Het programma: een presentatie over de laag toerental spitmachines van het bedrijf Imants, gevolgd door een presentatie over precisielandbouw bij aardappelteler Van den Borne.
Presentatie bij Imants BV
Verschralen/verzanden van zware grond
Bij deze marktleider in roterende spitmachines kregen wij een presentatie verzorgd door Roger Braspenning, salesmedewerker van Imants BV. Op de landkaart in de vergaderruimte was te zien dat het bedrijf inmiddels over de gehele wereld exporteert, van de Verenigde Staten tot aan Costa Rica. De presentatie was gericht op de mogelijkheden en toepassingen van de laagtoerental spitmachines in de boomkwekerij. Deze machines worden veel ingezet om grondproblemen op te lossen. Voorbeelden hiervan zijn het breken van storende lagen en de structuur van een zware grond verbeteren door lichte vermenging met de meer zanderige ondergrond. Kortom; het verschralen / verzanden van een zware grond. Hierdoor zijn deze gronden beter bewerkbaar en ontwateren ook beter. Het uiteindelijke doel is een betere groei van de boomkwekerijgewassen en minder inzet van meststoffen, bestrijdingsmiddelen en een optimale opbrengst.
Voordelen voor het bodemleven
Het voordeel van laag toerental spitmachines is dat deze grote happen nemen in de bodem met bijbehorende spitbladen. Een rijsnelheid van circa 4,5 tot 5 km per uur geeft dan een vermenging met de ondergrond van 25%. Oftewel, de structuur van de grond blijft grotendeels behouden en de storende laag wordt mooi verbroken en opgelost. Ook blijft het bodemleven veel beter intact door het niet volledig mengen van de grond. Dit is een belangrijk voordeel t.o.v. ploegen, waarbij de grond volledig omgekeerd wordt. Bij ploegen gaan gangen van pendelaars (wormen) verloren en ook ontwateringsgangen door wortels van bijvoorbeeld groenbemesters gaan kapot. Het enige nadeel van spitten met laag toerental is dat niet alle onkruidzaden dieper ondergewerkt worden, zoals bij het ploegen wel gebeurd.
Ondergronders
De spitmachines worden vaak uitgerust met ondergronders, zodat de ondergrond ook mooi gebroken wordt en dieper gelegen storende lagen gebroken kunnen worden. De machines kunnen ook uitgerust worden met een vorenpakker/aandrukrol om de grond meteen zaai of plantklaar te maken. De mogelijkheid is ook aanwezig om in één werkgang te spitten, ondergronden, aandrukken en te zaaien.
Kijkje in de fabriek
Na de presentatie en discussie over de toepassing en ervaringen met deze spitmachines in de boomkwekerij binnen deze groep boomkwekers, hebben wij een rondleiding gekregen door de fabriek van Imants BV. Van ijzeren plaat, naar uitgesneden onderdeel, naar gemonteerde machine; alles wordt volledig in eigen beheer gedaan, enkel het poederspuiten wordt uitbesteed.
Presentatie bij van den Borne
Na de tour door de fabriek van Imants hebben wij de middag vervolgd bij Jacob van den Borne (aardappelen en precisie landbouw) in Reusel. Jacob hield een inspirerend verhaal over precisielandbouw. Want wat is eigenlijk ‘precisielandbouw’? Meerdere keren liet Jacob het notitieboekje van zijn opa zien, om aan te geven dat precisielandbouw helemaal niet per se nieuw is. Het gaat om de juiste handeling, op de juiste tijd, op de juiste plek. Tegenwoordig hebben we echter wel de mogelijkheid te reiken naar de nieuwste technieken om ons te ondersteunen in het uitvoeren van precisielandbouw. Tijdens een uitgebreide presentatie over de werkwijze en toepassing van precisie landbouw op het bedrijf bij Van den Borne zijn de raakvlakken met en mogelijkheden voor de boomkwekerij toegelicht.
Bodemscan
Middels een bodemscan start de toepassing van precisielandbouw. De sensor die bij van den Borne op het erf staat meet zeer accuraat en werkt niet met gemiddelden. Dit is voor Jacob heel belangrijk, want het uitgangspunt voor precisielandbouw is; “meten is weten!” Daar horen geen inschattingen bij.
Bemesting
De ervaring heeft Jacob geleerd dat je een perceel kunt corrigeren voor de teelt, maar niet tijdens de teelt! Te denken valt aan het aanvoeren van compost, vaste mest, de teelt van groenbemesters, dit om de “accu” van de bodem zo gelijk mogelijk te krijgen over een perceel. Heel belangrijk is ook dat er vers organisch materiaal aangevoerd wordt. Middels proeven is Jacob erachter gekomen dat bodemleven in stand wordt gehouden door vers organisch materiaal. Alleen de aanvoer van bijvoorbeeld compost is dus onvoldoende!
Watervoorziening
Een ander groot voordeel van het egaal maken van een perceel op gebied van bijvoorbeeld organische stof is dat de bodem gelijkmatiger vocht kan vasthouden. Watervoorziening en watergift is een zeer belangrijk gegeven voor een optimale / maximale opbrengst van een perceel. Jacob heeft dan ook geïnvesteerd in een twintigtal bodemvochtmeters om zodoende op het juiste moment met de juiste hoeveelheid water te kunnen geven. In zijn proefveld met diverse bemesting strategieën en een nieuw ontworpen watergeefhaspel, die werkt op GPS en zelf op- en afrolt, kan hij optimaal watergeven. Deze haspel wordt middels de meetgegevens van de bodemvochtmeters aangestuurd en kan ook door een computerprogramma meer en minder watergeven in één veld. Dit past hij nu toe in zijn proefvelden en zo optimaliseert hij de watergift en daarmee de opbrengst van zijn percelen.
Mogelijkheden
Middels zijn systeem van precisie landbouw gaat van den Borne in de toekomst een groeimodel ontwikkelen voor de aardappel teelt. Ook is hij druk met het opzetten van allerlei proeven in samenwerking met anderen. Aan de groep boomkwekers had hij de vraag wie zijn bodem/ perceel wil laten scannen om samen met Jacob een strategie uit te zetten voor de aanpak en verbetering van de bodem. Jacob wil met zijn “LoonwerkGPS” programma ook ervaring opdoen in de boomkwekerij. Diverse boomkwekers vanuit deze groep gaven aan hier wel gebruik van te willen maken.
Het was een zeer interessante en afwisselende bijeenkomst! – Eugene en Francois van Abeelen, Delphy, Team Boomteelt Boxtel.