Het chemievrije beheer in de gemeente Bladel kent al een lange geschiedenis. In 1989 ontstond het idee om de verharde wegen en het openbaar groen chemievrij te beheren. In 2002 werden daar de keienwegen aan toegevoegd, destijds met de Wave methode, inmiddels behandelen we deze met hete lucht. Het enige wat nog overbleef waren de sportvelden. Met hulp van Schoon Water beheren we ook deze sinds 2006 geheel chemievrij. Ons beheer is in 2008 beloond met het gouden certificaat van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer. We hebben veel ervaring met chemie-vrij beheer, en middels dit bericht willen we graag een paar onderwerpen toelichten die voor het proces van belang zijn geweest.
Politieke ondersteuning
Hoewel het idee in 1989 is ontstaan vanuit het ambtelijk apparaat, hebben we vanaf het eerste moment steun gekregen van de Bladelse politiek. Voor hen was het niet meer dan logisch dat we chemische middelen zoveel mogelijk moeten inperken. Daarnaast lieten wij hen zien dat de nieuwe vorm van beheer niet meer hoeft te kosten, of soms zelfs goedkoper is. De cijfers zijn heel positief. Vergeleken met gelijksoortige gemeenten hebben wij 35% meer basisgroen, van bovengemiddelde kwaliteit, met beheerskosten die in totaal 40% lager zijn, en per inwoner 16% lager. Door de goede resultaten krijgen we ook veel ruimte van het bestuur om verder te innoveren. Nieuwe ontwikkelingen houden we nauwlettend in de gaten, en we staan open om deze ‘uit te proberen’.
Afstemming tussen inrichting en beheer
De inrichting en beheer van onze openbare ruimte wordt op elkaar afgestemd, zodat de twee factoren elkaar kunnen versterken. Een paar voorbeelden:
- We kiezen voor beplanting die snel de bodem bedekt, zodat onkruid minder kans krijgt.
- Er wordt zoveel mogelijk gekozen voor inheemse beplanting. Deze vragen vaak het minste onderhoud, zijn minder ziektegevoelig en hebben een positief effect op de lokale biodiversiteit.
- Bij verharding kiezen we voor types die minder onderhoud vergen. Voorbeelden hiervan zijn printbeton, asfalt fietspaden en dikke trottoirtegels.
Ons beheer is volledig uitbesteed aan de WVK-groep. Wij hebben hierbij bewust gekozen voor een beeldbestek, waarbij de uitvoerder veel vrijheid heeft in de werkmethode. In dit bestek zijn de kaders aangegeven, onder andere dat beheer chemievrij moet zijn en in overeenstemming met de flora & faunawet. Dit biedt voordelen op het gebied van efficiëntie, maar garandeert ook dat het groen er altijd netjes bij ligt. Wij krijgen van de inwoners nauwelijks klachten over de status van ons groen.
Omgaan met ziektes, plagen en exoten
Wij hebben niet tot nauwelijks te maken met ziektes, plagen of exoten in onze gemeente. Dit komt deels wellicht door de keuze voor inheemse soorten. In de jaren ’80 en ’90 hebben we wel te maken gehad met overlast van eikenprocessierupsen. We hebben dit opgelost door middel van afzuigen en verbranding. Op dit moment hebben we te maken met lichte overlast van de Japanse duizendknoop. Deze bestrijden we deels door maaien en afvoeren, deels middels afdekken. We houden ook de nieuwe ontwikkelingen in de onderzoekswereld nauwlettend in de gaten.
Chemievrij beheer sportvelden is mogelijk
Wij horen van veel gemeenten dat zij moeite hebben om stappen te zetten richting chemievrij beheer van sportvelden. Schoon Water heeft ons destijds met dit vraagstuk geholpen, waardoor wij sinds 2006 geen chemische middelen meer nodig hebben. Ook gebruiken we geen kunstmest meer, maar ecologische meststoffen. De overstap bleek veel gemakkelijker dan wij hadden gedacht. Onze velden liggen er mooi bij, en de kosten voor het totale beheerplaatje zijn niet hoger geworden. Aan andere gemeenten willen we dan ook graag de boodschap meegeven dat chemievrij beheer van sportvelden wel degelijk mogelijk is.
Hopelijk kunnen we met onze ervaringen anderen inspireren om ook volledig chemievrij te gaan beheren. Eventuele vragen willen wij uiteraard graag beantwoorden, hiervoor kunt u vragen stellen via dit forum, mailen naar h.willems@bladel.nl of c.rieswijk@bladel.nl, of contact opnemen met Huub Willems via ons telefoonnummer 0497-361636.
