Voetballen op kunstgras staat flink ter discussie. Na de zorgen over het vrijkomen van kankerverwekkende stoffen uit de rubberen korrels, willen nu de profclubs af van het kunstgras. De gemeente Meierijstad in Noord-Brabant laat zien dat sporten op natuurgras prima kan, en dat het niet nodig is chemische bestrijdingsmiddelen op de velden te gebruiken. Goed nieuws, want vanaf 2020 wil ook de Rijksoverheid het gebruik van bestrijdingsmiddelen op alle sportvelden verbieden, om mens en milieu te beschermen.
Natuurlijk onkruidbeheer op sportvelden
Vanaf de jaren ‘90 experimenteerde Schijndel in Noord-Brabant (nu onderdeel van gemeente Meierijstad) met natuurlijk beheer van sportvelden. De zogenaamde ‘Schijndelse methode’ gebruikt mechanische onkruidbestrijding. De gemeente werkt met een multifunctionele machine, genaamd Amazone. “Door het gras een paar keer per jaar ultrakort te maaien krijgen we een vlakke, dikke grasmat. Ook krijgt het onkruid geen kans zich te vestigen.” zegt Wim Bekkers van de gemeente. “We hebben ook geen last van schimmels in de grasmat. We beheren de sportvelden dus 100% chemievrij.” Bekkers is beleidsmedewerker Groen bij de gemeente en al vanaf het eerste uur betrokken.
De eerste maaironde op de velden is aan het begin van het seizoen. Zo begint het nieuwe jaar met schone velden. Daarna komt de machine langs met het grote onderhoud in juni, en gaat dan horizontaal, verticaal en diagonaal over het veld. Er blijft dan een zwarte mat over. “De eerste keer dat dit gebeurt zijn beheerders sceptisch. Later met de doorzaai komt het oude en nieuwe gras gelijk op, waardoor er een mooie, dikke mat ontstaat. Dat geeft dan veel waardering” zegt Bekkers. Vanaf 2018 zal de gemeente Meierijstad al haar 60 sportvelden op deze manier beheren.
Kunstgras geen alternatief
Als het verbod op het gebruik van bestrijdingsmiddelen op sportvelden in 2020 ingaat is het ondoenlijk voor gemeenten om al haar sportvelden door kunstgras te vervangen. Ook op kunstgras zal wellicht een verbod gelden, algen vormen daar nu een probleem. Naast de discussie of het wenselijk is om op kunstgras te spelen, en of het de gezondheid kan schaden, is het gewoonweg te duur om al het gras op sportvelden te vervangen. Gemeenten zullen dus hun natuurgrasvelden chemievrij moeten beheer.
Omschakelen betekent tijdig beginnen
“Het veranderen van het beheer vraagt tijd, en bovendien moeten groenbeheerders ruimte krijgen om te experimenteren”, aldus Bekkers. “Vooral de eerste jaren zijn de kosten hoger, o.a. door hogere stortkosten van biomassa en overtollige teeltaarde. Het is belangrijk dat gemeenten die nog niet zijn omgeschakeld hiermee rekening houden in hun begroting.” Joost Lommen, die als adviseur bij CLM samenwerkt met Brabantse gemeenten beaamt dit: “Het is belangrijk dat gemeenten en groenbeheerders nu ervaring op doen zodat ze volledig chemievrij kunnen gaan werken. Vanuit Schoon Water stimuleren we dit. Gemeente Meierijstad laat zien dat dankzij hun ervaring een goede speelkwaliteit haalbaar is zonder aanzienlijke stijging van de kosten.”.
Schoon Water voor Brabant
Gemeente Meierijstad werkt mee aan Schoon Water voor Brabant, een stimuleringsproject om grond- en oppervlaktewater schoon te houden. Agrariërs, gemeenten, particulieren en bedrijven werken sinds 2001 samen om de emissie van bestrijdingsmiddelen naar het drinkwater te verminderen. Zo is de uitstoot naar het grondwater al met 75% gedaald.